Om duurzame relaties in de omgeving te bewerkstelligen is Strategisch Omgevingsmanagement nodig. Omdat een project altijd van invloed is op de omgeving is het van essentieel belang om de stakeholders mee te krijgen. Strategisch Omgevingsmanagement zorgt ervoor dat u op een gestructureerde manier complexe problemen oplost of voorkomt. In dit artikel laten we zien hoe Strategisch Omgevingsmanagement wordt ingezet bij een project en waarom de SOM-methodiek belangrijk is om een project tot een goed einde te brengen.
Wat is Strategisch Omgevingsmanagement?
Strategisch Omgevingsmanagement (SOM) is een methodiek om een duurzame relatie met projectbelanghebbenden op te bouwen. Indien de belanghebbenden tegenwerken, helpt de SOM-methodiek om een dialoog met de omgeving aan te gaan. Men praat met elkaar om een consensus te bereiken. Volgens de bedenker van de SOM-methodiek, Marc Wesselink, kan een project alleen goed verlopen als alle verschillende partijen het eens zijn over de koers en het doel van een project.
Waarom is Strategisch Omgevingsmanagement belangrijk?
Voor de realisatie van projecten in de openbare ruimte krijgen initiatiefnemers te maken met de belangen van verschillende stakeholders. Met de SOM-methodiek gaat een initiatiefnemer een dialoog aan met de omgeving. Door een gesprek met belanghebbenden aan te gaan, creëert u ruimte om samen naar creatieve oplossingen te zoeken. Een constructieve onderhandeling is efficiënt, omdat het kan leiden tot een compromis. Een constructieve onderhandeling verbindt de belangen van alle betrokken partijen aan elkaar. Zo bereikt u een gezamenlijke winst, oftewel mutual gains.
De consensus die partijen samen vormen, biedt mogelijkheden tot een vruchtbare projectsamenwerking. De mate waarin partijen elkaar iets gunnen en ervoor zorgen dat zij in het belang van hun eigen partij iets kunnen verwezenlijken, is afhankelijk van de uitkomst van de onderhandelingen. De onderhandelingen hebben drie verschillende uitkomsten: een lose-lose-situatie, en compromis of een win-winsituatie. Uiteindelijk is een win-winsituatie het meest wenselijk.
Vier fasen van Strategisch Omgevingsmanagement
Om Strategisch Omgevingsmanagement in te zetten, is het belangrijk dat u een oplossing voor alle stakeholders vindt. Door in een vroeg stadium de dialoog met de stakeholders aan te gaan, kunt u ervoor zorgen dat de onderhandelingen een compromis tot resultaat hebben. Het is de taak van de omgevingsmanager om de dialoog met de stakeholders aan te gaan. Om tot een win-winsituatie met uw stakeholders te komen, is een planmatige aanpak essentieel. De aanpak van Wesselink bestaat uit de volgende vier fasen:
- Voorbereidende fase: De kern van het project en het doel van het omgevingsproces analyseren.
In deze fase stelt u projectdoelen op en u gaat na wat uw belangen zijn. U kijkt welke kwesties aan de orde zijn en welke persoon of organisatie hier belang bij heeft. Om een compleet beeld van de omgeving te krijgen, kijkt u niet alleen naar de stakeholders die in de directe omgeving zitten.
- Analytische fase: Het speelveld van het project in kaart brengen aan de hand van issues.
In deze fase complementeert u de analyse. U diept de belangen van alle stakeholders verder uit en u stelt per belanghebbende een strategie op.
- Uitvoerende fase: In dialoog onderhandelen met stakeholders, waarbij wordt uitgegaan van wederkerig voordeel.
De uitvoerende fase is het moment om de dialoog met de stakeholders aan te gaan. U onderhandelt met de stakeholders over een manier die voor iedere partij werkt. Deze fase eindigt met afspraken waar iedereen zich in kan vinden.
- Monitorende fase: Zorgen dat het volledige team dezelfde visie en informatie over afspraken met stakeholders heeft.
Deze laatste fase staat in het teken van monitoren wat de afspraken teweegbrengen. Indien het project de belangen van de stakeholders nog teveel in de weg zit, is het verstandig om nogmaals samen te kijken waar mogelijke verbeterpunten zitten.
Wanneer gebruik je Strategisch Omgevingsmanagement?
Het inzetten van Strategisch Omgevingsmanagement is effectief te voorkomen dat er vertraging optreedt binnen het project. Wanneer u stakeholders niet tijdig bij het project betrekt, kan dit leiden tot reputatieschade. Het uitgangspunt van de SOM-methode is de dialoog aangaan, met als doel om voor elke belanghebbende een win-winsituatie te creëren. De omgevingsmanager werkt aan een duurzame vertrouwensband met de stakeholders en betrekt hen bij de uitvoering van het project. Door de belangen van de stakeholder te inventariseren, kunt u een oplossing bedenken die voor beide partijen iets oplevert. Een goed contact met uw stakeholders is de sleutel tot een succesvolle realisatie van het project.