De gevolgen van opwarming van de aarde zijn groot: extreme weersomstandigheden, droogte en afname van de biodiversiteit zijn aan de orde van de dag. Steeds meer organisaties streven daarom naar een klimaatneutraal beleid. Wat betekent de term klimaatneutraal precies? En wat houdt klimaatneutraal aanbesteden in?
Klimaatneutraal betekenis
Het begrip klimaatneutraal geeft aan dat een proces of product niet bijdraagt aan klimaatverandering. Concreet betekent dit dat er geen broeikasgassen zoals CO₂ worden uitgestoten, óf dat deze uitstoot wordt gecompenseerd. Meestal is het laatste het geval wanneer organisaties aangeven dat zij klimaatneutraal te werk gaan.
Er zijn voor organisaties twee manieren om de uitstoot van broeikasgassen te compenseren:
- Verminderen van de uitstoot, bijvoorbeeld door te investeren in schone energietechnologieën.
- Uitstoot uit de lucht halen, bijvoorbeeld door bomen te planten.
Wat is klimaatneutraal bouwen?
Klimaatneutraal bouwen verwijst naar het bouwen en ontwerpen van gebouwen op een manier die geen netto-uitstoot van broeikasgassen veroorzaakt die bijdragen aan klimaatverandering. Het doel van klimaatneutraal bouwen is om de emissies van broeikasgassen te minimaliseren en de energie-efficiëntie te maximaliseren, waardoor de ecologische voetafdruk van gebouwen wordt verminderd.
De volgende principes zijn kenmerkend voor klimaatneutraal bouwen:
- Energie-efficiëntie: Klimaatneutrale gebouwen streven naar een hoge energie-efficiëntie door middel van goed ontwerp, isolatie, efficiënte installaties en apparaten, en het minimaliseren van energieverlies.
- Circulaire bouw: Circulaire gebouwen zijn ontworpen om lang mee te gaan. Ook worden bestaande grondstoffen en materialen zo veel mogelijk hergebruikt, zodat er zo min mogelijk geproduceerd hoeft te worden en er zo min mogelijk afval is.
- Verantwoord gebruik van energie: Het gebruik van hernieuwbare energiebronnen, zoals zonne-energie, windenergie en geothermische energie, is essentieel voor klimaatneutraal bouwen. Hieronder valt ook bijvoorbeeld het plaatsen van een zonnecollector met boiler, waardoor het huishoudwater met behulp van de zon wordt opgewarmd.
- Verantwoord materiaalgebruik: Bij klimaatneutraal bouwen wordt gekozen voor duurzame, gerecyclede, regionale en biobased materialen om een lage CO₂-voetafdruk te waarborgen.
Klimaatneutraal aanbesteden
De Europese Commissie streeft ernaar dat Europa voor 2050 als eerste continent klimaatneutraal is. Deze ambitie is vastgelegd in de Europese Green Deal. Vanuit de Green Deal worden overheidsorganisaties aangemoedigd tot klimaatneutraal aanbesteden.
Bij aanbestedingen zal gewerkt worden met minimumcriteria op het gebied van klimaatneutraal handelen. Alle Europese overheidsorganisaties worden aangemoedigd om deze groene criteria op te nemen bij hun aanbestedingen. De aanbestedende partij heeft hiervoor twee opties:
- Technische specificaties vragen met betrekking tot de energie- en milieuprestaties
- Energie- en milieuprestaties opnemen als gunningscriteria