Wat betekent het proportionaliteitsbeginsel
Het proportionaliteitsbeginsel, ook wel het evenredigheidsbeginsel genoemd, is een fundamenteel juridisch uitgangspunt dat ervoor zorgt dat eisen en voorwaarden in een redelijke verhouding staan tot het doel dat ermee wordt nagestreefd. In het aanbestedingsrecht betekent dit dat de keuzes, eisen en voorwaarden die een aanbestedende dienst stelt in verhouding moeten staan tot de omvang en aard van de opdracht.
Toepassing in Europese Aanbestedingen
Bij een Europese aanbesteding, waarbij opdrachten de vastgestelde drempelwaarde overschrijden, is het proportionaliteitsbeginsel van groot belang. De aanbestedingswet schrijft namelijk voor dat de gestelde eisen niet zwaarder mogen zijn dan noodzakelijk voor de uitvoering van de opdracht. Bijvoorbeeld:
- Bij een opdracht met een beperkte financiële omvang is het disproportioneel om zeer zware referentie-eisen of complexe certificeringen te eisen.
- Voor een opdracht met een beperkte looptijd kan het niet redelijk zijn om langdurige garantievoorwaarden te verlangen.
Het proportionaliteitsbeginsel is wettelijk verankerd en voorkomt dat onredelijke eisen de concurrentie beperken of specifieke partijen benadelen.
Gids Proportionaliteit
Sinds 1 januari 2022 is de gewijzigde Gids Proportionaliteit van kracht, die een praktische leidraad biedt voor de toepassing van het proportionaliteitsbeginsel in aanbestedingsprocedures. Deze gids is verplicht bij Europese aanbestedingen en zorgt ervoor dat aanbestedende diensten zorgvuldig omgaan met:
- Het formuleren van eisen en selectiecriteria.
- Het stellen van voorwaarden zoals contracttermijnen en financiële garanties.
De gids is een essentieel instrument om ervoor te zorgen dat de procedures voldoen aan de aanbestedingswet en bijdragen aan eerlijke marktwerking.